Օգոստոսի 25-ին «Music Fest with Coca-Cola» փառատոնի կազմակերպիչները հայտարարեցին իրանա-հոլանդացի արվեստագետ Սևդալիզայի ելույթի չեղարկման մասին՝ պատճառաբանելով այդ որոշումը հանրության «կարծիքներով ու մտահոգություններով»։ Միևնույն ժամանակ արգելափակվեց նաև սոցիալական ցանցերում հայտարարության մեկնաբանությունների բաժինը՝ բացառելով բաց քննարկման հնարավորությունը։
Այն, ինչ ներկայացվեց որպես «հանրային կարծիքներ և մտահոգություններ», իրականում արտահայտվել էր մի շարք քաղաքացիների ատելության խոսքի միջոցով՝ լի ռասիստական, քսենոֆոբ և սեքսիստական արտահայտություններով, որոնք ուղղված էին թե՛ արվեստագետի ստեղծագործությունների բովանդակության, թե՛ նրա էթնիկ ծագման դեմ։ Նման թշնամանքին դիմակայելու փոխարեն, կազմակերպիչները նախընտրեցին չեղարկել և լռեցնել արվեստագետին, շարունակելով խտրականության և ատելության ալիքը։
Մենք հավատացած ենք, որ արվեստը քննադատական մտքի, ազատ արտահայտման և նոր գաղափարների տարածման հիմնարար միջոց է։ Երբ մշակույթը և մշակութային գործիչները թիրախավորվում են կրոնական, գենդերային, մշակութային, էթնիկ կամ այլ պատկանելիությունների հիմքով, հասարակությունը զրկվում է մշակութային կյանքի զարգացման, քննադատական մտքի ամրապնդման և միջմշակութային փոխանակման կարևոր հնարավորություններից՝ միաժամանակ սահմանափակելով հանրության մշակութային բազմազանության հասանելիության իրավունքը։
Արվեստագետի և նրա արվեստի չեղարկումը, թելադրված ատելության խոսքով, չի կարող դիտվել որպես չեզոք որոշում․ այն լեգիտիմացնում է անհանդուրժողականությունը և վտանգի տակ դնում ժողովրդավարական արժեքները։
«Մշակութային և սոցիալական նարատիվների լաբորատորիան» խոր մտահոգություն է հայտնում այս միջադեպի կապակցությամբ: Մենք հավատարիմ ենք այն դիրքորոշմանն ու սկզբունքին, որ արվեստը և մշակույթը չպետք է թիրախավորվեն և գրաքննվեն ատելության ու անհանդուրժողականության խոսքով։
CSN Lab
26.08.2025